Smog. Sprawa mieszkańców czy samorządu?
Zapach dymu, ciężka mgła, alarmowy stan powietrza
Smog to utrzymująca się w powietrzu mieszanina różnego rodzaju cząstek – pyłów, rakotwórczego benzo(a)pirenu, tlenków azotu i siarki, metali ciężkich i innych toksycznych substancji.
W dni, kiedy stężenie pyłów przekracza i tak bardzo wysokie polskie normy, wychodząc z domu, narażamy swoje zdrowie. Szczególnie zagrożone są osoby starsze, z problemami zdrowotnymi i dzieci. Oddychanie smogiem porównywalne jest z wypaleniem kilku, a nawet kilkunastu papierosów dziennie. Komisja Europejska szacuje, że rocznie smog w Polsce przyczynia się do przedwczesnej śmierci nawet 46 tys. osób!
Jedną z głównych przyczyn smogu są domowe piece i kotły, w których pali się złej jakości węglem, miałem i mułami, a nawet śmieciami. Smog nie jest problemem tylko wielkich miast. Groźba smogu pojawia się we wszystkich miejscowościach, których położenie i zabudowa utrudniają wymianę powietrza np. te leżące w dolinach.
Wpływ na jakość powietrza mają wszyscy palący w piecach mieszkańcy. Samorząd może jednak pomóc im walczyć ze smogiem.
Czytaj: Dziwne owady w Mielcu, czyli jak mieszkańcy walczą o czystsze powietrze.
Co może robić gmina?
- modernizować i ocieplać budynki, by zatrzymywały więcej ciepła,
- dotować wymianę starych, nieefektywnych pieców,
- rozbudowywać sieć ciepłowniczą,
- rozwijać ekologiczny transport np. autobusy elektryczne i nowe linie tramwajowe;
- zakazać wjazdu niektórych samochodów do centrów miast – tworzyć tzw. strefy czystego transportu,
- montować czujniki jakości powietrza, a aktualne pomiary udostępniać na bieżąco w internecie,
- kontrolować, co jest spalane w domowych piecach mieszkańców i w siedzibach firm – kontroli mogą dokonywać strażnicy miejscy, którzy wystawiają mandaty, lub wyznaczeni urzędnicy miejscy, którzy mogą wnioskować do sądu o ukaranie truciciela.
Co może robić województwo?
Sejmik województwa może nakazać wymianę pieców, które emitują zbyt wiele szkodliwych substancji lub zakazać palenia np. mułem węglowym i węglem brunatnym. Taką decyzję radni sejmiku podejmują w drodze uchwały antysmogowej.
Samorząd może również edukować. Powinien informować mieszkańców o poziomie zanieczyszczeń, o tym, jakie wynikają z tego zagrożenia, zachęcać do korzystania z publicznego transportu oraz tłumaczyć, jak samemu dbać o czyste powietrze.
W mojej gminie powietrze jest wyjątkowo zanieczyszczone. Co wtedy?
Jeśli w Twojej miejscowości zawartość pyłów w powietrzu przekracza dopuszczalne normy, gmina musi wprowadzić program ochrony powietrza. Opracowuje go sejmik województwa i przyjmuje w drodze uchwały. Jeśli gmina nie realizuje przyjętego programu, może otrzymać karę finansową.
Zapytaj kandydatów i kandydatki:
- Czy zapoznali się z wojewódzkim programem ochrony powietrza? Jak oceniają zawarte w nim rozwiązania?
- Jakie metody ograniczania smogu najlepiej sprawdzą się w naszej gminie?
- Czy należy częściej monitorować, czym pali się w domach i firmach na terenie gminy?
Zanim zdecydujesz, na kogo zagłosujesz:
- Przygotuj pytanie/pytania, które chcesz zadać kandydatom – pogadaj ze znajomymi, na pewno znajdziesz co najmniej trzy osoby, które mają to samo pytanie, co Ty!
- Znajdź kandydatów i napisz do nich na Facebooku lub wyślij maila.
- Zadaj pytanie podczas wiecu lub spotkania wyborczego.
- Zorganizuj sąsiedzkie spotkanie z kandydatami – przygotujcie zestaw 5 pytań o najważniejsze sprawy w Waszej miejscowości.
- Przepytaj kandydatów w swoim mieście – wyślij pytania do kwestionariusz MamPrawoWiedziec.pl (www.MamPrawoWiedziec.pl/kwestionariusz2018).
- Podziel się tą informacją z innymi mieszkańcami!
Więcej o tym jak przepytać kandydatów na stronie www.obywatelewwyborach.pl
Wybory samorządowe
21 października 2018 r. odbędą się wybory samorządowe, 4 listopada zagłosujemy w II turze.
Na pięcioletnią kadencję wybierzemy wójtów/burmistrzów/prezydentów, radnych gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich, a w Warszawie również radnych dzielnic.
Głosować będziemy w godz. 7-21 w obwodowych komisjach wyborczych w naszych miejscowościach.